تاپ صدا

ابراهیم حامدی (زادهٔ ۲۹ خرداد ۱۳۲۸ در تهران) مشهور به ابی خوانندۀ موسیقی پاپ اهل ایران است.

او دارای صدایی از جنس باریتون است و در سبک‌های مختلف موسیقی صاحب اثر است: بالاد‌، موسیقی فولکلور، پاپ تهرانجلس، دنس و اخیراً هاوس و ترنس. ابی تحت تأثیر خوانندگانی چون فرهاد مهراد، جنسیس، جیم موریسون، یوتو، کلدپلی و پر گسله بوده است. برخی او را با تام جونز خوانندهٔ سرشناس بریتانیایی مقایسه کرده‌اند، با این تفاوت که ابی را بر خلاف تام جونز دارای تمایلات سیاسی می‌دانند. بسیاری از طرفدارانش او را «آقای صدا» در حوزۀ موسیقی پاپ فارسی می‌دانند.

پدر ابی خیاط بوده و مادرش خانه‌دار. او دوران کودکی خود را در محلۀ میدان فوزیۀ تهران (میدان امام حسین فعلی) در خیابان شهرستانی سپری کرده است و دارای چهار خواهر و یک برادر است. او در سال ۱۳۵۳ با فیروزه مقدادی ازدواج کرده و از وی صاحب سه دختر به نام‌های عسل، سایه و خاتون است که برای هر سۀ آنها یک ترانه خوانده است. ابی دو سال قبل از وقوع انقلاب در ایران، برای اجرای کنسرت به آمریکا می‌رود و با شروع انقلاب، ناگزیر در آنجا ماندگار می‌شود. ابی پس از جدایی از همسر اول خود با مهشید برومند ازدواج می‌کند.

وی یک پسر به نام فرشید دارد که پسرخواندۀ ابی محسوب می‌شود. گفته می‌شود آغاز آشنایی آنها با یکدیگر، در یکی از اجراهای ابی در گوتنبرگ بوده است. شباهت چهرۀ همسر دوم وی با کتایون ریاحی، مشکلات عدیده‌ای را برای این بازیگر سرشناس سینما در فضای مجازی ایران به همراه داشته است. مهشید برومند که مدیر برنامه‌های ابی نیز محسوب می‌شود در اکثر کنسرت‌های وی حضور داشته و تصاویر منتشره از وی در یکی از کنسرت‌های ابی منجر به سوء تفاهمات و شایعات دامنه‌داری علیه این بازیگر شد. ابی به موسیقی یونانی علاقه‌مند است و از خوانندگان محبوبش می‌توان به پیتر گابریل، فردی مرکوری، استینگ، بونو و جیم موریسون از گروه راک دورز اشاره کرد. گفته می‌شود وی در منزل شخصی خود، اجازۀ پخش آهنگ‌های خوانده‌شده توسط خود را نمی‌دهد و به عبارتی، تمایلی به شنیدن صدای خود در محیط خانه ندارد.

ابتدا در یک گروه دوستانه به نام سان بویز و سپس در باشگاه‌ها و کاخ‌های جوانان به صورت رسمی شروع به خواندن می‌کند. در گروه سان بویز، ابتدا به تقلید از آهنگ‌های ایتالیایی، بخصوص ترانه‌های آلبانو کاریسی خواننده و بازیگر بنام ایتالیایی می‌پردازد و سپس به اجرای ترانه‌هایی از خوانندگان مطرح آن دوران مانند جیم موریسون، اریک بوردون، تام جونز و پپینو دی کاپری رو می‌آورد.

او اولین بار در کاخ جوانان جنوبی به روی صحنه می‌رود. تجربهٔ اولین اجرای رسمی ابی از زبان خودش شنیدنی است. آن‌طور که وی در مصاحبه‌ای نقل کرده است در اولین اجرا از فرط استرس، نیمی از بدنش کاملاً بی‌حس شده و اصطلاحاً به خواب می‌رود. او این واقعه را جزو خاطرات تلخ اما فراموش‌نشدنی خود ذکر کرده است.

به صورت حرفه‌ای ابی در همان دوران با شهبال و شهرام شب‌پره آشنا می‌شود. شهبال شب‌پره صدای او را در سان بویز می‌شنود و به وی پیشنهاد کار در گروه بلک کتز را می‌دهد. او در کنار فرهاد مهراد خوانندۀ پاپ ایرانی، مدت دو سال با گروه بلک کتز همکاری می‌کند و مدت زیادی در کابارۀ کوچینی به روی صحنه می‌رود. سپس از این گروه جدا می‌شود و به همکاری با آهنگسازان و ترانه‌سرایان مطرح آن دوران می‌پردازد. ابی از دوران همکاری با فرهاد در گروه بلک کتز، به عنوان دورهٔ آموزشی خود یاد می‌کند و خود را وامدار فرهاد می‌داند.

در آن زمان که ابی وارد عرصهٔ موسیقی می‌شود، خوانندگان اندکی در ایران در زمینهٔ موسیقی پاپ فعالیت داشته‌اند که از آن جمله می‌توان به ویگن٬ عارف و منوچهر سخایی اشاره کرد. دیری نمی‌گذرد که ابی نیز نخستین ترانهٔ مستقل خود را با نام «عطش» عرضه می‌کند که برای فیلمی به همین عنوان ساخته می‌شود.

دومین ترانهٔ وی «چرا چرا» نام دارد با شعری از مسعود هوشمند و آهنگی از حسین واثقی. اما سومین ترانهٔ ابی که به گفتهٔ خودش باعث معروفیت وی می‌شود ترانه‌ای است به نام «شب» با شعر اردلان سرفراز و آهنگ منصور ایران‌نژاد که برای اولین بار در شوی معروف میخک نقره‌ای از فریدون فرخزاد پخش می‌شود. ابی از همان اوان خوانندگی، در حرفۀ خود از الگوبرداری و تقلیدهای کلیشه‌ای برحذر بوده و حتی خوانندگان جوان همدورۀ خود را که به کپی‌برداری و تقلید از آثار یکدیگر می‌پرداختند به شدت تخطئه می‌کرده است. در همین دوران است که با شرکت در «جشنوارۀ بین‌المللی آواز ترکیه» توانست نگاه‌های داخل و خارج را به سمت خود معطوف کند. صدای ابی از همان دوران ابتدای نشو و نمایش، محل بحث و نظر رسانه‌ها بوده است. چنانکه مجله جوانان در شمارۀ سال دهم خود، مطلبی را تحت عنوان «صدای ابی رانندگان را دچار هیستریک سرعت می‌کند» منتشر می‌کند و در آن به طرح این مسئله می‌پردازد که صدای ابی به علت قدرت و انرژی فوق‌العادۀ آن که بیشتر جنبۀ حماسی دارد، رانندگان را هنگام رانندگی دچار هیستریک و حرکات تند و خشن می‌کند.

در سال ۱۹۷۴ ابی و نوش‌آفرین دو خوانندۀ جوان ایرانی برای شرکت در جشنواره بین‌المللی آواز ترکیه راهی استانبول می‌شوند. این فستیوال که مخصوص اجرای ترانه‌های روز بوده و برای نخستین بار در جهان در ترکیه بر‌گزار می‌شده است، علاوه بر موسیقی شامل سینما، نقاشی، مجسمه‌سازی و دیگر رشته‌های هنری نیز بوده است.

حدود ۳ ماه قبل از فستیوال، یک هیئت ۵ نفره از بهترین و شناخته‌شده‌ترین کارشناسان صدا وارد تهران می‌شوند و با تحقیق و بررسی روی کار و صدای همۀ خوانندگان جوان ایرانی و ملاحظۀ برنامه‌های رادیویی و صحنه‌ای، عاقبت از بین خانم‌ها، نوش‌آفرین و از بین آقایان، ابی را برای شرکت در این فستیوال برمی‌گزینند. آی فری خوانندۀ معروف ترکیه، نمایندۀ این فستیوال در ایران بوده است و همین خواننده، دعوت‌نامه‌های رسمی فستیوال را هفتۀ قبل از برگزاری جشنواره به تهران می‌آورد و بعد با نوش‌آفرین و ابی راهی ترکیه می‌شود.

در ترکیه قرار بوده که این دو خوانندۀ ایرانی ابتدا تمرینات لازم را با ارکستر ۷۰ نفره انجام دهند و بعد بر روی صحنه روند. مدت فستیوال حدود ۵ روز بوده است. نوش‌آفرین با آهنگ «کاکلی» ساختۀ فریدون خشنود و ابی با آهنگ «شکار» از ساخته‌های حسن شماعی‌زاده در این فستیوال شرکت می‌کنند. با اعلام اینکه از کشور ایران تنها یک شرکت‌کننده حق حضور دارد، نوش‌آفرین اعلام انصراف می‌کند.

پس از اجرای بیش از ۲۰۹ خواننده، شش خواننده به بخش فینال راه می‌یابند که نام ابی نیز در میان فینالیست‌ها قرار داشته است. در رقابت بین این شش خواننده، سرانجام ابی با آهنگ «شکار» خود به عنوان خوانندۀ برگزیدۀ هیئت ژوری انتخاب می‌گردد و پلاک و دیپلم افتخار جشنواره را از آن خود می‌سازد.

ابی پیش از انقلاب، تک‌آهنگ‌های زیادی را بر روی صفحه منتشر کرد ولی هیچ‌گاه آلبوم مستقلی از وی ارائه نشد. آثار این دورهٔ او بعد از انقلاب و در خارج از کشور بود که در قالب آلبوم‌های مستقل و به صورت کاست به بازار عرضه شد. در کارنامهٔ کاری وی، همکاری با ترانه‌سرایان برجسته‌ای چون ایرج جنتی عطایی، اردلان سرفراز، منصور تهرانی و شهیار قنبری و آهنگسازان سرشناسی چون واروژان، سیاوش قمیشی، فرید زلاند، حسن شماعی زاده، اسفندیار منفردزاده و بابک بیات به چشم می‌خورد. ابی در سال‌های اقامت در خارج از کشور، در بزرگ‌ترین سالن‌های بین‌المللی جهان کنسرت اجرا کرده است که برخی از آنها کنسرت خیریه بوده است. در سال ۲۰۰۷ میلادی برای اجرای کنسرت همراه با ارکستر سمفونی آخن، از ابی به شکلی ویژه دعوت به عمل می‌آید. این کنسرت از رادیو WDR به صورت مستقیم، پخش و از تلویزیون همین شبکه نیز فیلمبرداری شد. روزنامه‌های پرتیراژ آخن نیز پس از برنامۀ ابی، از وی تمجید کرده و از «گرمای حضور او بر صحنه» نوشتند. از معروف‌ترین کنسرت‌های خیریهٔ او نیز کنسرت وی در رویال آلبرت هال در لندن در سال ۲۰۱۰ است که عواید آن صرف کمک به بیماران مبتلا به ام اس شد.

ابراهیم نبوی در کتابی تحت عنوان آوازهای زیرزمین، ویژگی‌های ابی را به عنوان یک خواننده، این‌گونه برمی‌شمرد: نخست: اغلب کارشناسان موسیقی فارسی معتقدند صدای ابی قدرتمندترین صدای پاپ فارسی است. دوم: فعالیت‌های ابی در طول نیمۀ دوم زندگی‌اش نه تنها کاهش نمی‌یابد بلکه این دوران، نقطۀ عطفی در حرفه‌اش محسوب می‌شود و این نخستین ویژگی است که ابی را از خوانندۀ پاپ جدا می‌کند و در کنار خوانندۀ کلاسیک یا اپرا قرار می‌دهد. سوم: ابی از معدود خوانندگان پاپ است که ممکن است مخاطب ترجیح بدهد کنسرت او را از همان خانه بشنود؛ اجراهای او شاید چیزی فراتر از صدای ضبط‌شدۀ او نیست. چهارم: ابی بیشتر مورد توجه مخاطبانی است که به رغم آنکه می‌دانند در موسیقی پاپ بر خلاف موسیقی سنتی، جنس و قدرت و طنین صدای آوازه‌خوان چندان موضوع مهمی نیست، صدای ابی را از این منظر نیز در خور توجه و ستایش قلمداد می‌کنند. پنجم: کنسرت‌های او پس از انقلاب که در خارج از ایران بر‌گزار شده است، پربیننده است.

کمتر اتفاق می‌افتد که مانند خوانندگان دیگر پاپ، موسیقی‌اش موجب رقصیدن شود یا اصولاً برای رقصیدن دیگران بخواند. برخی کارشناسان موسیقی نیز در مورد صدای ابی نظر داده‌اند، از آن جمله می‌توان به آندرانیک آهنگساز، تنظیم‌کننده و رهبر ارکستر اشاره کرد که گرمی، قدرت و انعطاف‌پذیری صدای ابی را ستوده است و ابی را از نادر هنرمندانی معرفی کرده است که حس موسیقیایی قوی دارد و سلیقه و طبع مردم را درک می‌کند.

هم‌صدایی مردم با ابی در کنسرت‌هایش نیز جزو خصایص منحصر به فرد این خواننده محسوب می‌شود، تا جایی که او را جزو اولین خوانندگان فارسی‌زبانی دانسته‌اند که به این همخوانی اهمیت داد و حتی آن را در آلبوم کنسرت‌هایش ضبط و پخش کرد.

عشق هم در کلام او گاه رنگ و بوی زمینی و جسمانی پیدا می‌کند و عاشق، از چشم و لب و قد و تن یار سخن به میان می‌آورد مانند ترانۀ «مداد رنگی»؛ و گاه چنان ژرف، متعالی و مقدس می‌شود که سخن از معراج و رجعت و خدا شدن به میان می‌آید مانند ترانۀ «رازقی». اکثر این ترانه‌های عاشقانه، اشعار ترانه‌سراهای معاصر است ولی در لابه‌لای آنها اشعار عرفانی شعرای متقدم نیز دیده می‌شود مانند آهنگ «حیلت رها کن» که شعر آن از مولوی است و آهنگ «خدا می‌داند» که شعر آن از شمس مشرقی شاعر و عارف قرن هشتم است.

ابی به کیفیت کلامی و زبانی ترانه‌هایی که می‌خواند بسیار اهمیت می‌دهد ولی این بدین معنا نیست که در مورد ملودی و موسیقی کار خود حساسیت ندارد. در برخی مواقع، اساساً ملودی اثر بوده است که موجبات خلق ترانه را فراهم ساخته است. به عنوان نمونه، دو آهنگ «ستاره‌های سربی» و «شب‌گریه» توسط ایرج جنتی عطایی بر روی دو ملودی پیش‌ساختهٔ سیاوش قمیشی ترانه‌سازی شده است.

از دیگر ترانه‌های ابی که به لحاظ محتوایی، متمایز از سایر آثارش به نظر می‌رسد می‌توان به دو ترانۀ «خونه» و «مادربزرگ» اشاره کرد. ترانۀ «خونه» که لحنی ساده و خودمانی دارد، وابستگی عاطفی به خانه را از زبان یک کودک بازگو می‌کند؛ خانه‌ای که به یُمن وجود مادر، لبریز از صفا و وفا و دعا و تکیه‌گاه است. این ترانه در آلبوم «با تو» ابی منتشر شده است ولی مشخص نیست که چرا موزیک ویدیوی این ترانه، آن را جزو آلبومی مجعول با نام «خداحافظ تهران» معرفی کرده است. ترانۀ «مادربزرگ» نیز در وصف مادربزرگی سروده شده است که دیگر در قید حیات نیست ولی «قصه‌هایِ به پاکی دریای او» هنوز در یاد و خاطره باقی‌مانده است.

گفتنی است سه آهنگ از کارهای ابی دارای دکلمه است، یکی آهنگ «خورجین» از آلبوم «شب‌زده» که توسط محمود محمد یوسف اجرا شده است و دیگری آهنگ «بانوی خاوری» از آلبوم «حسرت پرواز» و همچنین قطعاتی از ترانۀ یه دختر که هر دو توسط خود ابی اجرا شده‌اند. ترانۀ «پیر» نیز با مطلعی نسبتاً طولانی توسط شاعر آن یعنی مسعود امینی به صورت دکلمه خوانده شده است که البته این اجرا به صورت رسمی منتشر نشده است.

ابی در دوران جوانی، توانایی خود را در زمینۀ خوانندگی به زبان انگلیسی نیز به محک گذاشته است که دو ترانۀ آن به صورت رسمی در آلبوم‌هایش منتشر شده است یکی ترانۀ دوصدایی Papa به همراه شهرام شب‌پره در آلبوم «تپش» و دیگری ترانۀ Far Away در آلبوم «پیر». ترانۀ Papa (پدر) بازخوانی یکی از آثار خوانندۀ مشهور کانادایی پائول آنکا می‌باشد که دربارۀ ارزش عشق و محبت در خانواده است که به سرنوشت محتوم تمام انسان‌ها یعنی جدایی از عزیزان می‌انجامد ولی در نهایت، این یادگارهای عاطفی، خاطرات و درس‌های زندگی است که برای شخص باقی می‌مانند.

ابی اخیراً به بازخوانی برخی آهنگ‌های قدیمی خود نیز پرداخته است مانند ریمیکس دو آهنگ «خالی» و «مست چشات» که در آلبومی به نام یادگاری منتشر شده‌اند. در نظرسنجی‌ای که از طرف شبکۀ تلویزیونی من و تو با عنوان «ماندگارترین ترانه‌های ایرانی» انجام گرفته، ترانۀ «پوست شیر» به عنوان برترین ترانۀ ابی معرفی شده است. دیگر ترانه‌های برتر ابی در این فهرست، به ترتیب عبارتند از: «ستاره‌های سربی»، «مست چشات»، «درخت»، «خالی»، خلیج فارس، «محتاج»، «شب‌زده»، «کی اشکاتو پاک می‌کنه»، «گریه نکن»، «با تو» و «شکار».

ابی به تازگی با همکاری شادمهر عقیلی موزیک ویدیویی با نام رؤیای ما منتشر کرده است که آمار بازدید از آن در وب‌سایت یوتیوب از مرز دو و نیم میلیون نفر گذشته است. این میزان بازید از ویدیو کلیپ‌های ابی در این سایت ظاهراً بی‌سابقه است.

ابی در بدو شروع خوانندگی، بیشترین همکاری خود را با شهرام شب‌پره داشته است که یا به شکل فعالیت مشترک در کاباره‌ها و یا با ارائۀ تک‌آهنگ در قالب صفحه صورت می‌گرفت که بیشتر این ترانه‌ها نیز به زبان انگلیسی بوده است و از معروف‌ترین آنها می‌توان به آهنگ A Chili Pum اشاره کرد. بر خلاف تداول عام که ابی را در کنار داریوش به تصویر در می‌آورد، در دهۀ پنجاه شمسی در اغلب رسانه‌های ایرانی، نام ابی در کنار شهرام شب‌پره به صورت یک زوج هنری مطرح بوده است و نزدیکی آن دو تا به حدی بوده که از آن میان حتی رایحۀ رقابت و تنش نیز استشمام می‌شده است.

ابی کارهای مشترک زیادی نیز با سایر خوانندگان ایرانی داشته است که از میان خوانندگان کلاسیک می‌توان به داریوش (آهنگ نون و پنیر و سبزی)، شاهرخ (آهنگ همخون)، سلی و نلی (آهنگ خدا می‌داند) و هایده (آهنگ شب عشق) و از میان خوانندگان جوان به آرش (آهنگ بگو ای یار)، نوید و امید (آهنگ گریز)، کامران و هومن (آهنگ مگه فرشته هم بده و آهنگ کلبه) و شادمهر عقیلی (آهنگ رؤیای ما و آهنگ یه دختر) اشاره کرد. تنها کار مشترک سیاوش قمیشی با ابی، همخوانی بخشی از ترانهٔ «کوه یخ» بوده است.

در برخی آهنگ‌ها هم ابی صرفاً بخشی از ترانه را با خوانندهٔ اصلی همخوانی می‌کند مانند آهنگ «جسارت» از امیر آرام و نیز آهنگ «شهر ظلمت» از شاهرخ. ترانۀ «زمین» یا «زلزله» نیز از آثار مشترک ابی با جمعی از خوانندگان است.

این آهنگ، یک کار ۱۲ دقیقه‌ای متشکل از یک گروه خوانندۀ ایرانی و خارجی به زبان‌های فارسی، انگلیسی، ترکی، ارمنی و عبری، و تلفیقی بین موسیقی پاپ و سرود می‌باشد. در این ترانه غیر از صدای ابی، صدای خوانندگانی چون ستار، لیلا فروهر، اندی، فرشید امین، هلن، دلارام و یعقوب ظروفچی طنین‌انداز است. برخی ترانه‌هایی که ابی خوانده است، توسط خوانندگان دیگر قبل یا بعد از وی نیز خوانده شده است مانند آهنگ «پاییز» توسط سیاوش قمیشی ، آهنگ «عسل» توسط ستار ، آهنگ «راه من» توسط داریوش ، آهنگ «گل‌واژه» توسط هایده ، آهنگ «هموطن» توسط شهرام شب‌پره و مجموع ترانه‌های آلبوم «تاج ترانه» که از آن گوگوش است و توسط ابی و به یاد آهنگساز فقید آنها واروژان بازخوانی شده است.

ابی را از جمله نادر خوانندگانی دانسته‌اند که با آغوشی باز همراه با بسیاری از خوانندگان، روی صحنه خوانده است. داریوش، بیژن مرتضوی، شهرام شب‌پره، سیاوش قمیشی، کامران و هومن، آرش و شادمهر عقیلی از جمله خوانندگانی هستند که ابی با آنها کنسرت مشترک داشته است. ابی توجه خاصی به سلایق و علایق نسل جوان دارد و این یکی از عواملی بوده است که او را به همکاری با خوانندگان و آهنگسازان جوان سوق داده است. او که در سال‌های اخیر به سبک موسیقی الکترونیکی روی آورده است، معتقد است که در این نوع سبک، کیفیت ضبط ترانه‌ها بهبود می‌یابد و خیلی بهتر می‌توان با نسل جوان که به سبک‌های جدید موسیقی گرایش دارند، ارتباط برقرار کرد. آهنگ «بگو ای یار» ترانه‌ای دوصدایی از ابی و آرش است که به سبک الکترونیکی اجرا شده است.

در میان آهنگسازانی که ابی با آنها همکاری داشته، فرید زلاند با ۳۹ آهنگ و سیاوش قمیشی با ۲۷ آهنگ در صدر قرار دارند. آخرین کار فرید زلاند برای ابی سه آهنگ از آلبوم «طلوع کن» و آخرین کار سیاوش قمیشی برای ابی، مجموع آهنگ‌های آلبوم «شب نیلوفری» است. ابی در سال‌های اخیر از طیف آهنگسازان سنتی فاصله گرفته و دو آلبوم اخیر خود را با همکاری شادمهر عقیلی وارد بازار کرده است.

فریبرز لاچینی آهنگساز و نوازندهٔ برجستهٔ ایرانی، در سایت اختصاصی خود، موسیقی بی‌کلام تعداد قابل توجهی از ترانه‌های ابی را که از نواخته‌های خود ایشان است همراه با نت آنها، در دسترس همگان قرار داده است. مجموعه آلبوم‌هایی تحت عنوان بوی دیروز در ۱۷ مجموعه نیز به فریبرز لاچینی منسوب است که در آنها وی در هر آلبوم، به صورت پراکنده، موسیقی بی‌کلام یکی دو تا از کارهای ابی را نیز عرضه کرده است.

همچنین سیاوش قمیشی، دیگر آهنگساز ایرانی که او هم به ساخت موسیقی بی‌کلام علاقه نشان می‌دهد، در آلبومی با نام City Of The Sun (شهر آفتاب)، موسیقی بی‌کلام سه ترانه از ترانه‌های ابی را عرضه کرده است، بدین‌ترتیب: Illuminata (ترانۀ مداد رنگی)، Inside The Circle (ترانۀ پیچک) و Moon Gate (ترانۀ پاییز). عباس براری نیز در مجلد سوم کتابی تحت عنوان چهل سال پاپ، آکورد ۳۳ آهنگ از ترانه‌های ابی را تنظیم و گردآوری کرده است که توسط انتشارات رهام به چاپ رسیده است.

متن ترانه‌های ابی نیز در کتابی مستقل، تحت عنوان «ترانه‌های ماندگار: ستاره‌های سربی» توسط حامد حمیدا گردآوری شده است که در سال ۱۳۷۹ به چاپ رسیده است. کتاب با مقدمه‌ای دربارهٔ سیر ترانه‌سرایی در ایران آغاز می‌گردد و آنگاه، متن ترانه‌های خوانده‌شدهٔ ابی تا قبل از سال انتشار کتاب، در قالب سیزده دفتر عرضه می‌شود.

در دو فیلم در نقش بازیگر حضور داشته است. یکی فیلم بوی گندم، محصول سال ۱۳۵۶ به کارگردانی محمد دلجو و امیر مجاهد، و دیگری فیلم ناخدا با خدا، محصول سال ۱۳۵۲ به کارگردانی نصرت‌الله وحدت. فیلم بوی گندم، ماجرای سیامک، اسی و تقی سه دوست آس و پاسی است که ابی در آن نقش تقی را بازی می‌کند. تقی معتاد است و نصیحت‌های سیامک را برای ترک اعتیاد نمی‌پذیرد و عاقبت نیز در پایان داستان می‌میرد. در این فیلم محمد دلجو، آیلین ویگن و شهرام شب‌پره نیز ایفای نقش می‌کردند. بعدها ابی از بازی در این فیلم اظهار ندامت و پشیمانی می‌کند و آن را دخالت در حوزهٔ غیرتخصص خود عنوان می‌کند. ابی در فیلم ناخدا با خدا، ظاهراً نقش کوتاهی داشته است.

ابی به عنوان خواننده نیز در سینمای ایران فعالیت داشته است. طبق آمار بانک جامع اطلاعات سینمای ایران، در بین ۲۹۶ خواننده‌ای که در سینمای ایران فعالیت داشته‌اند، ابی با خوانندگی در ده فیلم، مقام سیزدهم را به خود اختصاص داده است و از این لحاظ با شهپر، دیگر خوانندهٔ ایرانی برابری می‌کند.

این ده فیلم به ترتیب سال تولید عبارتند از:

● عطش ۱۳۵۱ مسعود هوشمند حسین واثقی

● بی‌حجاب ۱۳۵۲ مسعود هوشمند حسین واثقی

● هیاهو ۱۳۵۳ ایرج جنتی عطایی بابک بیات

● ذبیح ۱۳۵۴ – واروژان

● بت‌شکن ۱۳۵۵ ایرج جنتی عطایی بابک بیات

● شب زخمی ۱۳۵۶ منصور تهرانی سلی

● سلام تهران ۱۳۵۶ زویا زاکاریان واروژان

● خاکستری ۱۳۵۶ ایرج جنتی عطایی بابک بیات

● بوی گندم ۱۳۵۶ زویا زاکاریان و شرمین شجره سیاوش قمیشی

● باغ بلور ۱۳۵۷ منصور تهرانی حسن شماعی‌زاده

این در حالی است که در این فهرست، از دو فیلم کندو (۱۳۵۴) و بر فراز آسمان‌ها (۱۳۵۷) که ابی در آنها نیز ترانه خوانده است نامی برده نشده است. گفتنی است که ابی بر روی سکانس‌هایی از فیلم‌هایی ترانه خوانده است که در آنها بازیگران بزرگ و نامداری حضور داشته‌اند؛ مثلاً در فیلم بر فراز آسمان‌ها، محمدعلی فردین، و در سه فیلم کندو، ذبیح و بت‌شکن، بهروز وثوقی، و در دو فیلم عطش و بی‌حجاب، ایرج قادری به ایفای نقش پرداخته‌اند.

از جمله سکانس‌هایی که صدای ابی بر روی آنها طنین‌انداز است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: سکانس به هم ریختن هفتمین کاباره توسط جوانی خلافکار با نقش‌آفرینی بهروز وثوقی در فیلم کندو ساختۀ فریدون گله با موسیقی واروژان و ترانۀ ایرج جنتی عطایی، و یا سکانس آخر فیلم بوی گندم که در آن سیامک که نقش‌اش را محمد دلجو بازی می‌کند، چاقو خورده و سوار بر موتور به سمت فرودگاه و در پی پیوستن به دختر مورد علاقه‌اش است با موسیقی سیاوش قمیشی و ترانه‌ای با نام «پیچک» از شرمین شجره، و نیز سکانس آخر فیلم بر فراز آسمان‌ها ساختۀ محمدعلی فردین، در صحنه‌ای که مادر پیری پسر گمشده‌اش را که اکنون خلبانی موفق است، باز می‌یابد و در همان حال تصاویری از پرواز هواپیماها و خاطرات گذشتۀ مادر نمایش داده می‌شود.

همچنین ابی در سال‌های آغازین اقامت در خارج از کشور، در ساخت مجموعه‌ای تلویزیونی با عنوان خداحافظ تهران همراه با محمد دلجو، شهرام شب‌پره و آیلین ویگن شرکت کرد که به دلیل مشکلاتی این مجموعه هیچ‌گاه پخش نشد.

از سال ۱۹۷۴ تاکنون هجده آلبوم به صورت رسمی منتشر کرده است که از این لحاظ می‌توان وی را خوانندهٔ پرکاری به شمار آورد.

این آلبوم‌ها به ترتیب سال انتشار عبارتند از:

● تپش ۱۹۷۴

● معلم بد ۱۹۹۳

● نازی ناز کن ۱۹۷۶

● اتل متل ۱۹۹۴

● شب‌زده ۱۹۷۷

● ستاره‌های سربی ۱۹۹۵

● کوه یخ ۱۹۸۷

● عطر تو ۱۹۹۶

● با تو ۱۹۸۸

● تاج ترانه ۱۹۹۷

● غریبه ۱۹۸۹

● طلوع کن ۱۹۹۹

● پیر ۱۹۸۹

● شب نیلوفری ۲۰۰۳

● خلیج ۱۹۹۰

● حسرت پرواز ۲۰۰۶

● ستارهٔ دنباله‌دار ۱۹۹۳

● حس تنهایی ۲۰۱۱ ابی

که پس از انتشار آلبوم شب نیلوفری صحبت از بازنشستگی خویش به میان آورده بود هنوز در زمینۀ تولید آلبوم و اجرای کنسرت، باانگیزه و فعال است. او معتقد است که به روی صحنه رفتن و یا انتشار آلبوم، فرصتی آموزشی در اختیارش قرار می‌دهد و موجب تجربه‌اندوزی بیشتر می‌گردد و این در نزد وی بهترین انگیزه و محرک برای تداوم بخشیدن به حرفه‌اش بوده است. او خوانندگی را عشقی می‌داند که هرگز از آن جدایی نخواهد داشت.

صرف‌نظر از تک‌ترانه‌های خاصی که ابی در کاباره‌های قبل از انقلاب و یا کنسرت‌های خارج از کشور خوانده است،

وی دارای تعدادی تک‌آهنگ استودیویی است که بنا به دلایلی در آلبوم‌های رسمی‌اش منتشر نشده‌اند. این ترانه‌ها در میان هوادارانش به «ترانه‌های بی‌بام ابی» شهرت پیدا کرده‌اند.

در ذیل، فهرست کامل نام این ترانه‌ها درج شده است:

● پنجره‌ها (مشترک با جمعی از خوانندگان)

● بر فراز آسمان‌ها

● رؤیای ما (مشترک با شادمهر عقیلی)New

● بانـوی ما (مشتـرک با سلی و نوش‌آفرین)

● کتاب سوخته

● همین خوبهNew

● A Chili Pum (مشترک با شهرام شب‌پره)

● عید نوروز

● نگرانت میشمNew

● Marcella (مشتـرک با شهـرام شب‌پره)

● تک‌سوار

● یه دختر (مشترک با شادمهر عقیلی)New

● My Love (مشتـرک با شهـرام شب‌پره)

● دلتنگی

● این آخرین بارهNew

● زمین (مشترک با جمعی از خوانندگان)

● راه من

● I Can Hear Christmas (مشترک با لیل کولت)New

● جشن مهرگان (سرود انقلاب سفید)

● عطش

● نوستالژی (مشترک با گوگوش)New

● شهبانو (مشترک با نوش‌آفرین)

● تهمت

● زنجیرو ورچین (دلنگ دلنگ)

● ظالم

● جهان سوم (ناجی شرق)

● خونه

● یه روزی مهربون بودی

● پریا

● شب (اجرای کامل)